Thường thì các nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) vào đời bằng một nghề nào đó, như nhà báo, bộ đội, giáo viên, công chức..., rồi mới bước qua nghề NA. Lê Tòng thì khác, khi mới ra đời anh đã “ngửi” thấy “mùi” NA từ người cha, mới chút tuổi đầu anh đã cầm máy, ngồi “phòng tối”. Để rồi cả đời anh gắn bó với NA, từ NA dịch vụ đến NA nghệ thuật. Duyên nợ với Long An Lê Tòng tên thật Lê Ngọc Tòng, sinh năm 1976, quê vùng Chợ Đệm, huyện Bình Chánh, TP.HCM. Lê Tòng có cha thời chiến tranh đi tu đạo Cao Đài ở Bến Tre (một dạng trốn quân dịch thời ấy) và học được nghề chụp ảnh dịch vụ nơi đây. Nhờ vậy mà ngay từ nhỏ Lê Tòng đã tiếp xúc, làm quen vời nghề NA từ cha mình. Ngay từ “tuổi teen” (năm 14 tuổi), nhờ người cha chỉ dạy, Lê Tòng đã bắt đầu cầm máy và tập tành ngồi “phòng tối” (tráng phim, phóng ảnh), phụ cha làm hiệu ảnh ở Bến Tre. Khi đọc báo thấy Hội Nhiếp ảnh TP.HCM mở lớp bồi dưỡng nghệ thuật NA, chàng trai trẻ Lê Tòng đã khăn gói về thành phố dự lớp đào tạo ngắn hạn, nhờ vậy mà tay nghề thêm phát triển, đặc biệt là anh đã có cơ hội tiếp xúc với một lĩnh vực mới mà sau nay trở thành thế mạnh của anh, đó là ảnh kỹ thuật số (KTS).
Chính nhờ phong trào NA tỉnh Long An phát triển mạnh, gây tiếng vang khắp vùng Đồng bằng sông Cửu Long, mà Lê Tòng quyết định về Tân An làm nghề cuối năm 1996. Sau 6 năm làm nghề ở Bến Tre, Lê Tòng đã có “lưng vốn” tài chánh và kỹ năng nghề ảnh khi chuyển về Tân An, trong đó có cả hiểu biết về ảnh KTS. Chân ướt chân ráo về Long An, anh đầu quân cho hiệu ảnh Đông Phương. Tại hiệu ảnh Đông Phương, anh đã tham mưu cho chủ tiệm trang bị dịch vụ ảnh KTS, là lab KTS đầu tiên ở Long An. Đến năm 2003 anh ra làm riêng, mở lab trên đường Huỳnh Văn Gấm, phường 2, TP.Tân An. Đến năm 2013, cảm thấy TP.Tân An quá “chật chội” với nhiều hiệu ảnh, anh quyết định chuyển cơ ngơi làm ăn về Bến Lức, nơi mà dịch vụ ảnh vẫn còn bỏ ngỏ, chưa có ai khai thác. Từ đó đến nay, thương hiệu “Ảnh màu Bến Lức” của vợ chồng anh trên đường Phan Văn Mảng đã là điểm đến quen thuộc của giới NA và người dân địa phương mỗi khi có nhu cầu chụp ảnh, phóng ảnh.
Một tác phẩm của Lê Tòng Đam mê ảnh KTS Tuổi trẻ thường nhạy bến với cái mới, Lê Tòng đã sớm có điều kiện tìm hiểu, tiếp cận vá đam mê ảnh KTS. Anh là một trong những người trang bị máy ảnh KTS sớm nhất tỉnh Long An. Anh cùng với NSNA Duy Bằng là 2 người đầu tiên được được Chi hội NA Long An cử đi học photoshop do chuyên gia nước ngoài đứng lớp để về hướng dẫn lại cho anh em NA trong tỉnh. Sớm nắm bắt ảnh KTS, Lê Tòng cũng đã sớm nhận ra “ngày tàn” của ảnh truyền thống (ảnh chụp phim). Khi đang làm chủ hiệu ảnh ở TP.Tân An, anh đã quyết “bán đổ bán tháo” lab ảnh truyền thống của mình, đầu tư lab ảnh KTS và treo bảng không nhận làm ảnh truyền thống nữa, khiến không ít khách hàng phiền lòng vì lúc đó ảnh chụp phim vẫn còn khá thịnh hành. Nhưng chỉ 6 tháng sau ảnh KTS đã hoàn toàn lấn át ảnh truyền thống, lab ảnh truyền thống mà Lê Tòng “bán đổ bán tháo” được 10 ngàn USD trước đó nửa năm, giờ người ta bán lại chỉ còn 1 ngàn USD.
Sớm đến với ảnh KTS, Lê Tòng tuy rành công nghệ nhưng vẫn trung thành với những gì thuộc về truyền thống. Anh không quá lệ thuộc vào công nghệ, ý tưởng chụp ảnh của anh vẫn thiên về chủ đề ảnh tự nhiên, về cuộc sống. Bất cứ ảnh dịch vụ hay ảnh nghệ thuật, anh luôn coi trọng ý tưởng, coi đó là quan trọng nhất, còn cách thể hiện là thứ yếu. Với anh, ảnh phải khiến người xem suy nghĩ, phải đem đến cảm xúc, người xem phải đồng cảm, chia sẻ được ở một khía cạnh nào đó thì tác phẩm ấy mới được coi là thành công. Một nhà NA thường có phong cách riêng trong sáng tạo, anh cũng vậy, có thế mạnh về công nghệ nhưng không quá lệ thuộc vào công nghệ.
Đến với NA nghệ thuật Lê Tòng bắt đầu “rón rén” bước chân vào NA nghệ thuật vào năm 2005. Trước đó dù chưa “chơi” ảnh nghệ thuật, nhưng với tư cách là người “làm ảnh”, anh thường xuyên xử lý hậu kỳ cho các tác giả chụp ảnh nghệ thuật, trong đó có NSNA Hiếu Nghĩa (người huyện Thủ Thừa, đã mất). Một lần, khi đến nhờ Lê Tòng xử lý cho một tác phẩm mới chụp, NSNA Hiếu Nghĩa đã gợi ý Lê Tòng thử đi chụp ảnh nghệ thuật. Nghe lời khuyên của đàn anh, buổi chiều hôm ấy, sau khi xong việc ở phòng lab, Lê Tòng cầm máy đi lang thang trong TX.Tân An. Lúc ấy cầu Tân An (cầu mới trên tuyến tránh TX.Tân An) đang sắp hoàn thành. Lê Tòng đưa máy lên “bắn” một loạt ảnh, về thức đến khuya xử lý trên máy. Cùng lúc tỉnh Long An có cuộc thi ảnh nghệ thuật, Lê Tòng gửi tác phẩm dự thi và đoạt Giải III. Anh chính thức bước chân vào NA nghệ thuật. Rồi anh học hỏi thêm về NA nghệ thuật từ các đàn anh như Cao Hồng Hải, Nguyễn Lành, Duy Bằng... Năm sau anh đoạt tiếp Giải II, rồi Giải I ảnh nghệ thuật tỉnh Long An; đoạt Huy chương đồng ảnh nghệ thuật ĐBSCL; rồi ảnh triển lãm toàn quốc;...
Lê Tòng chia sẻ kinh nghiệm: “Để có được một tác phẩm đẹp, nhất là tác phẩm chụp thiên nhiên, cần có sự nhạy cảm của người nghệ sĩ, cùng kỹ thuật, tư duy của người cầm máy và sự kiên nhẫn chờ đợi khoảnh khắc”! Không ít những chuyến rong ruổi cùng đồng nghiệp săn tìm cảnh đẹp, anh đã trải qua những giờ phút chờ đợi mỏi mòn để bắt được khoảnh khắc vàng của thiên nhiên. Cùng với đó là rung động của trái tim người nghệ sĩ. Có những rung động đến bất chợt, đòi hỏi người NSNA phải nhanh tay ghi lại, nếu không khoảnh khắc vàng ấy sẽ trôi qua, không thể nào tìm lại được. Với anh, con đường nghệ thuật không chỉ trải hoa hồng, mà còn có cả chông gai, vất vả. Bằng sự miệt mài phấn đấu, học hỏi, khao khát lưu lại những khoảnh khắc, những nét đẹp bình dị trong cuộc sống, anh đã có những thành công nhất định trên bước đường sáng tạo nghệ thuật. Cả tuổi xuân anh dành hết cho NA, giờ không còn trẻ nữa, nhưng anh vẫn tiếp tục theo đuổi niềm đam mê của mình.
Về mối quan hệ giữa nghề NA dịch vụ với NA nghệ thuật, Lê Tòng chia sẻ: Anh lấy ảnh dịch vụ để “nuôi” NA nghệ thuật vì “chơi” ảnh nghệ thuật chi phí cao do phải đi nhiều, trang bị máy móc đắt tiền mà các giải thưởng thường khiêm tốn, không đủ bù chi phí. Nhưng nhờ các giải thưởng NA nghệ thuật mà thương hiệu Lê Tòng được nâng cao, bay xa, nhiều khách hàng biết đến, giúp chuyện làm ăn dịch vụ ảnh thuận lợi, phát triển. Lê Tòng cũng cho biết, anh làm ảnh dịch vụ là chính, là cuộc sống; còn NA nghệ thuật là đam mê, nhưng không thể dành nhiều thời gian, chỉ tranh thủ khi rảnh rổi mới xách máy đi sáng tác cho thỏa niềm đam mê, yêu thích!
Nhận xét về Lê Tòng, NSNA Duy Bằng (Chi hội trưởng Chi hội NSNA Việt Nam tỉnh Long An) chia sẽ: Lê Tòng rất giỏi chuyên môn, yêu nghề, đam mê sáng tác, nhưng do tính chất công việc mưu sinh nên ít có thời gian đi chụp. Lê Tòng sống hòa đồng, đoàn kết được anh em hội viên, thường xuyên hỗ trợ và vận động tài chánh cho phong trào, góp phần phát triển phong trào NA của tỉnh nhà.
Lê Tòng trở thành hội viên Chi hội Nhiếp ảnh (thuộc Hội LHVHNT Long An) năm 2005. Anh được kết nạp vào Hội NSNA Việt Nam năm 2010. Tại Đại hội Chi hội NA tỉnh Long An nhiệm kỳ 2020 – 2025, anh được bầu làm Chi hội trưởng. Cũng trong năm này, anh được bầu làm Chi hội phó Chi hội NSNA Việt Nam tỉnh Long An nhiệm kỳ 2020 – 2025.